به اطرافتان نگاه کنید ,مردی که در اتوبوس چرت می زند، همکارتان که صدای خروپفش در جلسه راه افتاده است، آنهایی که سر ظهر پلک هایشان سنگین می شود و …
ممکن است شما هم مثل آنها بخاطر کارتان دچار کم خوابی باشید ,حتی بدون اینکه خودتان از آن آگاه باشید.
خواب آلودگی بیش از حد می تواند عواقب جدی داشته باشد. مثلاً ممکن است وقتی پشت چراغ قرمز هستید خوابتان ببرد. و نداشتن خواب خوب و کافی با مشکلاتی از قبیل فشارخون بالا، بیماری های قلبی، دیابت و اضافه وزن در ارتباط است.
ساعت 3 صبح است و چشمتان به ساعت خیره شده است. بعد از چند روز بی خوابی خسته و بی حال شده اید اما خوابتان نمی برد. آیا باید مصرف داروی خواب آور را شروع کنید؟ خیلی افراد به این دلیل به این قرص ها روی می آورند که بی خوابی و کمبود خواب مشکلی بسیار متداول شده است و عواقب بسیار بدی به دنبال دارد.
مشکلات خواب علل مختلفی دارند: تغییر ساعت به علت تغییر منطقه ، کار زیاد یا شیفت های چرخشی که برخلاف ریتم طبیعی خواب در بدن هستند یا بیدار نگه داشتن خود برای رسیدگی به کارها و عقب نماندن از برنامه کار.
بااینکه بسیاری از ما بخاطر کم خوابیدن خسته هستیم، خیلی ها دچار اختلالات خواب مثل آپنه، سندرم پای بی قرار یا حمله خواب هستند. افرادی که شب کار هستند یا شیفت کاری شان چرخشی است، وقتی سعی می کنند در ساعات روز بخوابند دچار بی خوابی می شوند.
بعضی تلاش می کنند تا با استفاده از کافئین و سایر محرک ها با خواب آلودگی زیاد مقابله کنند. دلیل شکایت بی اندازه آنها از بی خوابی مصرف بالای قهوه و کافئین در ساعات پایانی روز است.
اکثر افراد بزرگسال به هفت تا هشت ساعت خواب شب نیاز دارند درحالیکه بعضی به مقدار بیشتر و بعضی کمتر نیازمندند.
کم خوابیدن یا بد خوابیدن می تواند عواقب جدی به دنبال داشته باشد. نداشتن خواب خوب کافی با مشکلات جدی سلامتی مثل فشارخون بالا، بیماری های قلبی، سکته، دیابت، اضافه وزن و جنون در ارتباط است.
اگر به اندازه کافی می خوابید اما باز هم همیشه احساس خواب آلودگی دارید، ممکن است دچار اختلال خواب باشید. اختلالات خواب توانایی فرد برای خوابیدن یا بیدار ماندن را برهم می زند یا ممکن است موجب رفتارهای عجیب حین خواب شود مثل خواب گردی. برخی اختلالات خواب حتی موجب حمله خواب می شود که در آن فرد بی اراده در طول روز خوابش می برد.
اولین سوالی که متخصصین خواب می پرسند این است که آیا به اندازه کافی می خوابید؟ این سوال بسیار مهمی است زیرا افراد بسیاری خواب کافی ندارند. خیلی ها دچار کمبود خواب هستند، حالا چه به صورت متناوب یا مزمن. خیلی اوقات اطمینان یافتن از به اندازه خوابیدن آنها، خواب آلودگی شان را تاحدی برطرف می کند.
اما اگر مشکل کمیت و مقدار خواب نباشد، بحث کیفیت خواب مطرح می شود. آیا فرد دچار اختلال خوابی است؟
متخصصین خواب توصیه می کنند که درصورت مشاهده هرکدام از علائم زیر به متخصص مراجعه کنید:
بسیاری از اختلالات خواب نادر هستند. اما برخی از آنها مثل آپنه خواب یا سندرم پای بیقرار بسیار متداول اند. متداول ترین اختلالت خواب عبارتند از:
بی خوابی می تواند علامت یک اختلال خواب باشد، ازاین رو افرادی که دچار آن هستند نیاز به معاینه و ارزیابی کامل دارند. اما بی خوابی می تواند به نوبه خود یک اختلال خواب باشد. در این اختلال به خواب رفتن یا خواب ماندن بسیار دشوار می شود. کیفیت خواب فرد بسیار ضعیف بوده و بعد از بیدار شدن فرد احساس سرزندگی نخواهد کرد.
این اختلال خواب موجب خروپف بلند، خرناس کشیدن، صدای خفگی یا قطع تنفس و بیدار شدن ناگهانی می شود. فرد به طور مکرر در طول خواب تنفس خواب را تا جایی قطع می کند که در خواب او اخلال ایجاد می شود. این وقفه های تنفسی ذخیره اکسیژن فرد را نیز به طور موقت کاهش می دهد. این افراد معمولاً در طول روز احساس خواب آلودگی دارند. آپنه خواب می تواند احتمال ابتلا به فشارخون بالا، سکته و حمله قلبی را افزایش دهد.
این اختلال تمایل غیرقابل مقاومت برای تکان دادن پاها موقع دراز کشیدن است، فرد ممکن است همچنین احساس سوزش یا خزیدن یا درد در پاهای خود داشته باشد. حرکات ناگهانی مکرر پا موجب خواب با کیفیتی پایین می شود.
پاراسومنیا رفتارهای غیرعادی در طول خواب است مثل خوابگردی، حرف زدن در خواب یا وحشت های شبانه که موجب بلند شدن، نشستن یا داد کشیدن فرد می شود. در یک نوع از پاراسومنیا که اختلال رفتاری حرکت سریع چشم نامیده می شود، فرد وقتی در مرحله Rem (حرکت سریع چشم) خواب خود قرار دارد، معمولاً در واکنش به یک رویا، به طور غیرارادی دست های خود را تکان می دهند. این اختلال خواب معمولاً برای مردان مسن تر پیش می آید. همچنین با بیماری پارکینسون نیز در ارتباط است.
علائم اصلی نارکولپسی خواب آلودگی مفرط در طول روز یا حملات خواب پی درپی می باشد که باعث خوابیدن غیرقابل کنترل فرد در طول ساعات روز می شود. برخی افراد همچنین در زمان هیجانات عصبی و احساسی دچار ضعف عضلانی شده و می افتند. برخی افراد دچار نارکولپسی، فلج خواب را تجربه می کنند که در آن فرد موقع خوابیدن یا بیدار شدن قادر به تکان دادن خود نیست. سایر علائم آن رویاهای زنده یا توهم ها موقع خوابیدن یا بیدار شدن می باشد.
اختلالات خواب باید جدی گرفته شوند و برای آن باید به دنبال درمان باشید. برای بسیاری از این اختلالات مثل سندرم پای بیقرار , فرد برای مطرح کردن آن خجالت می کشد اما باید بدانید که تنها نیستید و افراد بسیار دیگری نیز مشکلی شبیه به شما دارند.
درمورد خواب آلودگی هم همینطور است. تصور می شد که خواب آلودگی نشانه تنبلی و نداشتن انگیزه است اما برخی از بیماران برای بهبود عملکرد خود در زندگی نیاز به کمک جدی دارند.